Telangana : తెలంగాణలో గణనీయంగా తగ్గిన సంతానోత్పత్తి రేటు

Telangana : తెలంగాణ‌ రాష్ట్రంలో సంతానోత్పత్తి రేట్లు అనూహ్యంగా క్షీణించింది. యువ శ్రామిక శక్తి తగ్గిపోతోంది. వృద్ధాప్య జనాభా కారణంగా ఆరోగ్య సంరక్షణ ఖర్చులు పెరుగ‌డం మరియు ఇతర సామాజిక భద్రతా వ్యవస్థల కారణంగా ఆర్థిక భారం వంటివి రాష్ట్రం ముందస్తుగా దృష్టి పెట్టాల్సిన అంశాలు. భారత ప్రభుత్వం ఆర్థిక సర్వే (2023-24)లో సమర్పించిన విశ్లేషణ ఆధారంగా 1992-93 నాటికి ఆంధ్రప్రదేశ్ (అప్పటి ఉమ్మడి ఆంధ్రప్రదేశ్) సంతానోత్పత్తి రేటు 2.6, అంటే పిల్లల సంఖ్య ( సగటు) అదే వయస్సులో ఉన్న మొత్తం మహిళల సంఖ్యతో పోల్చితే, నిర్దిష్ట వయస్సు గల స్త్రీలకు సజీవంగా జన్మించారు. అయితే అది 2021 నాటికి తెలంగాణ‌లో సంతానోత్పత్తి రేట్లు కేవలం 1.7కి పడిపోయింది.

2050 నాటికి భారతదేశంలో సగటు సంతానోత్పత్తి రేటు అంచనా 1.29గా ఉంటుందని లాన్సెట్ (మే, 2024)లో ప్రచురితమైన సంతానోత్పత్తి రేట్ల తగ్గింపుపై ఇటీవలి ప్రపంచవ్యాప్త నివేదిక పేర్కొంది. ప్రస్తుతం, దేశవ్యాప్తంగా మొత్తం సంతానోత్పత్తి రేటు 1.91 అయితే అన్ని దక్షిణ భారత రాష్ట్రాలలో సంతానోత్పత్తి రేటు, ఆరోగ్యం, విద్య మరియు ఆర్థిక అవకాశాలతో సహా అన్ని అంశాలలో మరింత అభివృద్ధి చెందింది, 1.7 మరియు 1.8 మధ్య ఉంది. దక్షిణ భారత రాష్ట్రాల్లో సంతానోత్పత్తి రేట్ల తగ్గుదల కొనసాగుతుందని అంచనా వేయబడింది మరియు 2050 నాటికి ఇది అంచనా వేసిన జాతీయ సగటు 1.29 కంటే తక్కువగా ఉంటుంది.

స్థూలకాయం, ఒత్తిడి, ధూమపానం, పర్యావరణ కాలుష్యం, చిన్న కుటుంబాలను ప్రోత్సహించడం, శిశు మరణాల రేటు పెరగడం, మరణాల రేటు, సామాజిక ఆర్థిక మార్పులు వంటివి సంతానోత్పత్తి రేటు బాగా తగ్గడానికి ప్రధాన కారణాలని తెలంగాణకు చెందిన సీనియర్ పబ్లిక్ హెల్త్ వర్కర్లు తెలిపారు. పట్టణీకరణ, మహిళా శ్రామికశక్తి పెరుగుదల, మహిళల విద్యలో మెరుగుదల వంటివి సాధారణంగా సంతానోత్పత్తిలో జాప్యం కలిగిస్తాయి. హైదరాబాద్ అంతటా వంధ్యత్వ ఆరోగ్య క్లినిక్‌లు మరియు తెలంగాణ మరియు ఇతర భారతీయ రాష్ట్రాల్లోని ఇతర ప్రధాన పట్టణ కేంద్రాలలో పెరుగుతున్న వంధ్యత్వ రేట్లకు స్పష్టమైన సూచన. వివిధ వనరుల ఆధారంగా, దేశంలో IVF మార్కెట్ 2020లో 793 మిలియన్ల నుండి 2030 నాటికి 3.7 బిలియన్లకు పెరుగుతుందని అంచనా వేయబడింది.

– భారతదేశంలో సగటున ప్రతి సంవత్సరం 2.25 లక్షల IVF చక్రాలు తీసుకోబడతాయి
– సంతానోత్పత్తి రేట్లు తగ్గడం వల్ల టైర్-II నగరాల్లో కూడా IVF కేంద్రాలు పుట్టగొడుగుల్లా పుట్టుకొస్తున్నాయి

సంతానోత్పత్తి రేటును ప్రభావితం చేసే అంశాలు : ఊబకాయం, ఒత్తిడి, ధూమపానం, పర్యావరణ కాలుష్యం, చిన్న కుటుంబాలను ప్రోత్సహించడం, కుటుంబ నియంత్రణలో విజయం, IMR తగ్గింపు లేదా పిల్లల మనుగడ మెరుగుపడడం, పట్టణీకరణ, మహిళల ఉపాధి, సంతానోత్పత్తి వయస్సు ఆలస్యం, తక్కువ పిల్లలను ఎంచుకోవడం.