RBI : రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా  Reserve Bank of India (RBI) బ్యాంకింగ్ నిబంధనలలో ఒక ముఖ్యమైన మార్పును ప్రవేశపెట్టింది, ముఖ్యంగా పొదుపు ఖాతాలకు కనీస బ్యాలెన్స్ ఆవశ్యకతకు సంబంధించినది. ఈ కొత్త నియమం దేశవ్యాప్తంగా ఉన్న వినియోగదారులకు గణనీయమైన ఉపశమనం కలిగిస్తుంది, ఎందుకంటే ఇది కనీస బ్యాలెన్స్‌ను నిర్వహించాల్సిన అవసరాన్ని తొలగిస్తుంది, మరింత కస్టమర్-స్నేహపూర్వక బ్యాంకింగ్ అనుభవాన్ని సృష్టిస్తుంది. ఈ మార్పు వేలాది మంది ఖాతాదారులకు, ముఖ్యంగా వివిధ ఆదాయాలు ఉన్నవారికి, ఆర్థిక ఒత్తిడిని తగ్గించడం మరియు అనవసరమైన జరిమానాలను తొలగించడం ద్వారా ప్రయోజనం చేకూరుస్తుంది.

RBI  షాకింగ్ డిస్కవరీ

మరో సందర్భంలో, ఉత్తరప్రదేశ్‌కు చెందిన ఒక కార్మికుడు చెన్నైలోని ఒక ప్రభుత్వ రంగ బ్యాంకులో తన ఖాతాను మూసివేయడానికి ప్రయత్నిస్తున్నప్పుడు ఊహించని అడ్డంకిని ఎదుర్కొన్నాడు. ఏడు నెలలుగా కనీస బ్యాలెన్స్‌ను నిర్వహించనందుకు పేరుకుపోయిన సర్వీస్ ఛార్జీల కారణంగా తన ఖాతాను మూసివేయడానికి రూ.991.20 చెల్లించాల్సి ఉందని అతనికి సమాచారం అందింది. షాక్‌కు గురై, నిరుత్సాహానికి గురైన అతను, ఈ భారీ రుసుము చెల్లించే బదులు తన ఖాతాను తెరిచి ఉంచాల్సి ఉంటుందని గ్రహించాడు.

RBI  నెగటివ్ బ్యాలెన్స్ డైలమా

ATMలు లేదా మొబైల్ బ్యాంకింగ్ ద్వారా తమ ఖాతా బ్యాలెన్స్‌లను తనిఖీ చేసే కస్టమర్లు జీరో బ్యాలెన్స్ అంటే నిధులు అందుబాటులో లేవని భావించవచ్చు. అయితే, వారు తరచుగా దిగ్భ్రాంతికరమైన విషయాన్ని వెల్లడిస్తారు: వారి ఖాతాలు నెగటివ్ బ్యాలెన్స్‌ను చూపుతాయి. ఈ పరిస్థితి నిరాశపరిచేది మాత్రమే కాదు; ఇది ఇప్పటికే ఆర్థికంగా ఇబ్బందులు పడుతున్న వారికి గాయానికి తోడుగా ఉంటుంది.

పెరుగుతున్న కస్టమర్ల ఫిర్యాదులు

ఇటువంటి అనుభవాలు వివిక్త సంఘటనలు కాదు; ఈ పద్ధతులకు సంబంధించి బ్యాంకులపై తమ ఫిర్యాదులను వినిపించడానికి అనేక మంది కస్టమర్లు ట్విట్టర్ వంటి సోషల్ మీడియా ప్లాట్‌ఫామ్‌లను ఆశ్రయించారు. ప్రశ్న తలెత్తుతుంది: ఇప్పటికే ఆర్థిక ఇబ్బందులను ఎదుర్కొంటున్న కస్టమర్లపై బ్యాంకులు ఇటువంటి ఛార్జీలు విధించడం సమర్థనీయమేనా?

RBI యొక్క స్పష్టమైన మార్గదర్శకాలు

నవంబర్ 2014లో, రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (RBI) DBR.Dir.BC.No.47/13.03.00/2014-15 సర్క్యులర్ నంబర్ కింద స్పష్టమైన సూచనలను జారీ చేసింది, సేవా ఛార్జీల కారణంగా ప్రతికూల బ్యాలెన్స్‌ల నుండి కస్టమర్‌లను రక్షించే లక్ష్యంతో. Ref: లింక్

RBI  ఈ మార్గదర్శకంలోని ముఖ్య అంశాలు:

• సహేతుకమైన ఛార్జీలు: శిక్షా ఛార్జీలు సహేతుకంగా ఉండాలి మరియు సేవలను అందించే సగటు ఖర్చుతో సమలేఖనం చేయబడాలి.
• ప్రతికూల బ్యాలెన్స్‌లు లేవు: కనీస బ్యాలెన్స్‌లను నిర్వహించనందుకు ఛార్జీల కారణంగా మాత్రమే పొదుపు ఖాతా బ్యాలెన్స్‌లు ప్రతికూలంగా మారకుండా బ్యాంకులు నిర్ధారించుకోవాలి.

పాటించకపోవడం వల్ల కలిగే చిక్కులు

• కస్టమర్ల నిశ్శబ్ద బాధ: బ్యాంకులు కస్టమర్లతో అన్యాయంగా ప్రవర్తిస్తాయి మరియు వారి అజ్ఞానాన్ని ఉపయోగించుకోవడం ద్వారా వారిని మోసం చేస్తాయి. వినియోగదారులు నిరాశ చెందవచ్చు, ఇది బ్యాంకులపై నమ్మకం కోల్పోవడానికి దారితీస్తుంది.

• నిష్క్రియాత్మక ఖాతాలు: అధిక రుసుముల కారణంగా కస్టమర్లు వాటిని పునరుద్ధరించకూడదని ఎంచుకోవడంతో మిలియన్ల కొద్దీ ఖాతాలు నిద్రాణంగా ఉండవచ్చు.

• మోసానికి గురయ్యే/ సంభావ్య సైబర్ ప్రమాదం: నిష్క్రియాత్మక/నిష్క్రియాత్మక ఖాతాలు మోసానికి గురయ్యే ప్రాంతాలు మరియు ఇది బ్యాంకుల పర్యవేక్షణ ఖర్చును పెంచుతుంది. నిద్రాణ ఖాతాలను మ్యూల్ ఖాతాగా మార్చి అక్రమ కార్యకలాపాలకు ఉపయోగించుకోవచ్చు

• తప్పుదారి పట్టించే గణాంకాలు: ఈ జీరో-బ్యాలెన్స్ ఖాతాల ఉనికి ఆర్థిక చేరిక గణాంకాలను వక్రీకరిస్తుంది.

• క్రెడిట్ స్కోర్ నష్టం: ప్రతికూల బ్యాలెన్స్‌లతో గుర్తించబడిన ఖాతాలు కస్టమర్ల క్రెడిట్ స్కోర్‌లను ప్రతికూలంగా ప్రభావితం చేస్తాయి మరియు ఫలితంగా మరిన్ని ఫిర్యాదులు వస్తాయి.

• ప్రతిష్ట నష్టం: ప్రతికూల ప్రచారం సంభావ్య కస్టమర్‌లను నిరోధించవచ్చు మరియు బ్యాంకు ప్రతిష్టకు హాని కలిగించవచ్చు. అన్యాయమైన పద్ధతులపై బ్యాంకులు కస్టమర్ల నుండి వ్యాజ్యాలను ఎదుర్కోవచ్చు.