Aadhar : ఆధార్ Aadhar card అనేది భారతదేశ నివాసితులకు యూనిక్ ఐడెంటిఫికేషన్ అథారిటీ ఆఫ్ ఇండియా (UIDAI) (ఆధార్ చట్టం, 2016 కింద స్థాపించబడింది) జారీ చేసిన 12-అంకెల ప్రత్యేక గుర్తింపు సంఖ్య. ఆధార్ బయోమెట్రిక్ మరియు జనాభా డేటాపై ఆధారపడి ఉంటుంది. ప్రతి ఆధార్ నంబర్ ఒక వ్యక్తికి ప్రత్యేకమైనది, నకిలీని నిరోధిస్తుంది మరియు ఖచ్చితత్వాన్ని నిర్ధారిస్తుంది. ఇటీవల MeitY ఆధార్ చట్టం, 2016 కింద ఆధార్ ప్రామాణీకరణ ఫర్ గుడ్ గవర్నెన్స్ (సోషల్ వెల్ఫేర్, ఇన్నోవేషన్, నాలెడ్జ్) సవరణ నియమాలు, 2025 ను నోటిఫై చేసింది.

Aadhar  2025 సవరణ యొక్క ముఖ్యాంశాలు

ఆధార్ ప్రామాణీకరణ పరిధి విస్తరణ : ప్రభుత్వ మరియు ప్రభుత్వేతర సంస్థలు నిర్దిష్ట ప్రజా ప్రయోజన సేవల కోసం ఆధార్ ప్రామాణీకరణను ఉపయోగించడానికి అనుమతిస్తుంది.
ఇ-కామర్స్, ప్రయాణం, పర్యాటకం, హాస్పిటాలిటీ మరియు ఆరోగ్య సంరక్షణ రంగాలకు విస్తరిస్తుంది, ప్రభుత్వ చొరవలకు మించి సేవలకు సజావుగా ప్రాప్యతను నిర్ధారిస్తుంది.
జీవన సౌలభ్యం & సేవా డెలివరీని మెరుగుపరచడం : ఆధార్ ప్రామాణీకరణ నివాసితులకు సేవా ప్రాప్యతను మెరుగుపరుస్తుంది, బ్యూరోక్రసీ మరియు జాప్యాలను తగ్గిస్తుంది.
సేవా ప్రదాతలు మరియు వినియోగదారుల మధ్య విశ్వసనీయ లావాదేవీలను నిర్ధారిస్తుంది.
ఆధార్ ప్రామాణీకరణ అభ్యర్థనల కోసం ఆమోద ప్రక్రియ : సంస్థలు ప్రత్యేక పోర్టల్ ద్వారా సంబంధిత మంత్రిత్వ శాఖ లేదా విభాగానికి దరఖాస్తును సమర్పించాలి.
భారత విశిష్ట గుర్తింపు ప్రాధికార సంస్థ (UIDAI) దరఖాస్తులను పరిశీలించి సిఫార్సులను అందిస్తుంది.

Aadhar  సవరణల ప్రాముఖ్యత

ఆధార్ ఆధారిత పరిష్కారాల ద్వారా డిజిటల్ పరివర్తనను ప్రారంభించడం ద్వారా ఆవిష్కరణను ప్రోత్సహిస్తుంది.
సమర్థవంతమైన సేవా డెలివరీ కోసం ప్రభుత్వం మరియు ప్రైవేట్ రంగం మధ్య సహకారాన్ని బలోపేతం చేస్తుంది.
నియంత్రణ పర్యవేక్షణ, గోప్యత మరియు భద్రతా ప్రమాణాల నిర్వహణను నిర్ధారిస్తుంది.

– ఆధార్ (ఆర్థిక మరియు ఇతర సబ్సిడీలు, ప్రయోజనాలు మరియు సేవల లక్ష్య డెలివరీ) చట్టం, 2016లోని సెక్షన్ 7 : భారతదేశం లేదా రాష్ట్రాల ఏకీకృత నిధి ద్వారా నిధులు సమకూర్చే ప్రయోజనాలు, సబ్సిడీలు మరియు సేవలను పొందేందుకు ప్రభుత్వం ఆధార్‌ను కోరవచ్చు.
– ఆధార్‌పై సుప్రీంకోర్టు తీర్పు (2018) : బ్యాంక్ ఖాతాలు, మొబైల్ నంబర్లు లేదా పాఠశాల అడ్మిషన్లు వంటి ప్రైవేట్ సేవలకు ఆధార్ రాజ్యాంగబద్ధమైనది కానీ తప్పనిసరి కాదు.
– ఆధార్ మెటా డేటా నిలుపుదల : UIDAI ఆరు నెలలకు మించి ప్రామాణీకరణ డేటాను నిల్వ చేయదు.
ఆధార్ మరియు గోప్యత : గోప్యత హక్కు (2017) పుట్టస్వామి తీర్పు ఆధార్ డేటాను సురక్షితంగా ఉంచాలని మరియు దుర్వినియోగం చేయకూడదని పునరుద్ఘాటించింది.

నూత‌న‌ నిబంధనలు, నవీకరణలు

బ్యాంకింగ్ సంస్థలు, టెలికాం ఆపరేటర్లు, మరియు ఆధార్ ఆధారిత ధృవీకరణ ద్వారా కస్టమర్లను చేరదీసే ఇతర సంస్థలు తమ ధృవీకరణ ప్రక్రియల్లో మార్పులను ప్రవేశపెట్టాయి. ఈ కొత్త నిబంధనలు లావాదేవీలను మరింత సులభతరం చేయడమే కాకుండా, వాడుకదారుల భద్రతను పెంచుతాయి.

నేషనల్ ఇన్ఫర్మాటిక్స్ సెంటర్ (NIC), నేషనల్ హెల్త్ ఏజెన్సీ (NHA), స్టేట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (SBI), బ్యాంక్ ఆఫ్ బరోడా (BOB), మరియు పంజాబ్ నేషనల్ బ్యాంక్ (PNB) వంటి ప్రధాన సంస్థలు ఆధార్ ధృవీకరణ సేవలను విస్తృతంగా ఉపయోగిస్తున్నాయి. ఈ సంస్థలు వినియోగదారులను ధృవీకరించడానికి ఆధార్ ఆధారిత వ్యవస్థను వినియోగించి, మరింత భద్రత కలిగిన సేవలను అందిస్తున్నాయి.

Aadhar  భద్రతా లక్షణాలు

ఆధార్ భద్రతను బలోపేతం చేయడానికి UIDAI అనేక కొత్త లక్షణాలను ప్రవేశపెట్టింది :
వర్చువల్ ఐడి (VID) : వినియోగదారులు తాత్కాలిక వర్చువల్ ఐడిని ఉత్పత్తి చేసుకోవడం ద్వారా ఆధార్ నంబర్‌ను భద్రపరచుకోవచ్చు. మాస్క్డ్ ఆధార్: పూర్తిగా ఆధార్ నంబర్‌ను ప్రదర్శించకుండా, ఉపయోగించుకునే వీలును కల్పించింది.
టూ-ఫాక్టర్ ధృవీకరణ : కొన్ని సేవల కోసం బయోమెట్రిక్ ధృవీకరణతో పాటు OTP ఆధారిత ధృవీకరణను అమలు చేసింది.

మీరు ఇప్పుడు చేయాల్సినవి?

ఆధార్ కార్డు కలిగి ఉన్న ప్రతి ఒక్కరూ ఈ మార్పుల గురించి తెలుసుకోవాలి. కొన్ని ముఖ్యమైన చర్యలు:
– మీ ఆధార్ వివరాలను నవీకరించండి : UIDAI అధికారిక పోర్టల్ ద్వారా మీ వ్యక్తిగత సమాచారాన్ని నవీకరించండి.
– వర్చువల్ ఐడి (VID) ఉపయోగించండి : భద్రతను మెరుగుపరిచేందుకు VID ఉపయోగించండి.
– మోసాలను గమనించండి : అనధికార వనరులకు ఆధార్ వివరాలను పంచుకోకండి.
– ఆధార్ లావాదేవీలను పరిశీలించండి : UIDAI వెబ్‌సైట్‌లో మీ ఆధార్ ధృవీకరణ చరిత్రను తరచుగా పరిశీలించండి.